Goede eerste alinea schrijven? Leer van journalisten en romanschrijvers

Lastig hè, een goede eerste alinea schrijven van je webtekst. Of van je direct mail of e-mailing. Kijk het vak eens af van journalisten en romanschrijvers. Zij schrijven geen fondsenwervende teksten, maar zijn wel meesters in het grijpen van de aandacht. Wat zij doen met verzonnen verhalen en journalistieke verslagen, kan jij met jouw fondsenwervende teksten. Hoe schrijf je een goede eerste alinea? Leer van journalisten en romanschrijvers!

Grijp de aandacht in de eerste alinea

De eerste alinea moet de aandacht grijpen. Je moet verder willen lezen. Het lastige is alleen dat de meeste tekstschrijvers eerst omtrekkende bewegingen maken. Ze willen een aanloop nemen en hun verhaal inleiden, zoals in een verkoopgesprek. ‘Wat een weer hè? Ja, het is me toch wat met dat griepvirus’. Jij als schrijver weet echter al wat je wilt vertellen. Dus waarom begin je je verhaal niet gewoon in het midden? Of aan het eind? Dat maakt je tekst véél interessanter.

De eerste alinea van bekende boeken

Moeilijk? Valt mee. Sla het openingsbabbeltje gewoon over. Begin niet met iets dat de lezer al weet (dooddoeners als ‘het is weer lente’ of ‘kerst staat voor de deur’).  Maar begin je tekst bijvoorbeeld met een statement. Een zin waarmee je lezer met beide benen in een situatie belandt, maar die nog niet alles weggeeft. Dat maakt je lezer gretig om verder te lezen. Zo doen de romanschrijvers Connie Palmen, Saskia Noort en Robert Vuijsje het bijvoorbeeld:

• Connie Palmen begint I.M. met: Hij sluit de voordeur van de Reestraat af als ik vanaf de Prinsengracht de hoek om kom. We blijven allebei verstard staan, kijken elkaar aan en zeggen niks.
• Saskia Noort opent Nieuwe Buren met: Hij werkte al ruim twee jaar op het park De Kempervennen en het kwam wel vaker voor dat de gasten hun broodjes ’s morgens gewoon aan de deur lieten hangen.
• Robert Vuijsje start het boek Alleen maar nette mensen na de proloog met: De avond waarop mijn ouders me dwongen om naar dokter Bornstein te gaan zal ik niet snel vergeten. Ze hadden een diner georganiseerd voor hun zogenaamde vrienden.

Waarom grijpen die teksten de aandacht?

De voorbeelden hierboven geven niet meteen alles weg. Sterker nog, ze zorgen ervoor dat je vragen krijgt. Dat je nieuwsgierig wordt. Je komt middenin een scene terecht en moet je even oriënteren. Dat maakt het spannend. Vertel Connie! Kennen ze elkaar? Waarom zeggen ze niks tegen elkaar? En Robert, vertel! Hoezo zijn het ‘zogenaamde’ vrienden? En waarom moest hij naar een arts? Als je dat effect bereikt met je zakelijke teksten, zit je gebakken.

Ook journalisten gebruiken deze techniek. Op Nu.nl opent een artikel bijvoorbeeld met: Premier Mark Rutte kende dinsdag af en toe emotionele momenten tijdens de nationale bezinningsdag rondom het coronavirus. Emotionele momenten? Bezinningsdag? Vertel, vertel!

De eerste alinea van je fondsenwervende tekst

Hoe schrijf je nu een prikkelende eerste alinea van een fondsenwervende tekst? Het vraagt wat oefening, maar je kunt inspelen op de beleving van je lezer. De eerste zin van dit artikel is bijvoorbeeld ‘Lastig hè?’. Ervan uitgaande dat je het lastig vindt om een eerste alinea te schrijven. Anders was je nooit op deze pagina beland. Speel in op wat je lezer denkt, hoopt, wil of doet. Je wilt bijvoorbeeld fondsen werven voor zwerfhonden in Indonesië.

• Begin dan niet zo: Op het Indonesische eiland Bali leven vele honderden zwerfhonden onder erbarmelijke omstandigheden. We konden Moli en haar drie kleine puppy’s net op tijd redden.
• Maar zo: Een paar dagen? Veel langer hadden Moli en haar drie kleine puppy’s waarschijnlijk niet meer geleefd. Ons team was dus nét op tijd toen het de bange, uitgemergelde hondjes ontdekte tijdens de reddingsmissie op Bali.

Analyseer hoe professionals schrijven

Pak je favoriete boek er eens bij. Of open een krant of tijdschrift. Bekijk nu de tekst eens op een andere manier. Hoe heeft de schrijver ervoor gezorgd dat de tekst je aandacht greep? En waarom bleef je vervolgens lezen? Door analytisch naar goede teksten van journalisten en romanschrijvers te kijken, doe je verrassend veel inspiratie op voor fondsenwervende teksten.

Leren hoe je pakkende fondsenwervende teksten schrijft?

Volg onze training Schrijven voor Fondsenwervers. Of download ons gratis sjabloon voor het schrijven van een goede fondsenwervende mailingbrief.

Ontvang deze blogs direct in je mailbox

Lees ook: