Hoe bouw je een tekst op? Een snelle stoomcursus

Je wilt een blog schrijven. Een mailing met een folder. Of misschien een whitepaper die in Google topscoorder moet worden. Je knipt en plakt daarom artikelen die je online hebt gevonden of vraagt je collega’s wat input te leveren. Vervolgens zit je met een berg tekst en weet je van gekkigheid niet waar je moet beginnen. Stress! Hoe bouw je een tekst op? Een snelle stoomcursus.

Stap 1. Zorg voor rust en overzicht

Hoe bouw je een tekst op? Allereerst door rustig te blijven en overzicht te creëren. Adem in, adem uit. Knip en plak eerst alle input in één Word document. Dat creëert alvast rust. Het zal vast een lang document worden, maar je hebt in ieder geval niet meer overal verschillende A4’tjes en tekstjes verspreid in allerlei e-mails en mappen. Geef alles vervolgens dezelfde layout, zodat je niet langer teksten cursief, vet, groot, klein, gekleurd en in 20 lettertypes hebt. Nog meer rust! Zo. De kop is eraf.

Stap 2. Zet zinnen bij elkaar

Doorloop nu het Word document en geef alle zinnen een kleur. Dat doe je op basis van het onderwerp. Schrijf je iets over flessen water, dan gaat je input wellicht over etiketten. Over waterzuivering. Of over plastic en bubbels. Zinnen die over etiketten gaan, maak je geel. Gaat het over plastic, dan wordt die zin blauw. Als je dat hebt gedaan, zet je alle zinnen van dezelfde kleur bij elkaar. Zinnen die geen kleur hebben (en dus overblijven) kan je nog eens nalopen. Misschien gaan die tekstdelen nog over een interessant onderwerp waar je niet aan hebt gedacht? Zo niet, dan mogen ze richting prullenbak. Dat ruimt op.

Je maakt deze stap makkelijker als je vooraf al een lijstje met onderwerpen hebt gemaakt. Dan plak je iedere zin direct onder het juiste onderwerp.

Stap 3. Ontdubbel teksten

Je hebt nu een document met verschillende tekstblokjes. Al die blokjes gaan over hetzelfde onderwerp. Lekker: nog meer overzicht! Nu ga je zinnen ontdubbelen. Wordt drie keer hetzelfde geschreven? Dan kan het twee keer weg. Zo pak je ieder tekstblokje aan. Maak je nog even niet druk over de zinsopbouw. Schrap simpelweg alles wat al eens gezegd is. In dit tekstblokje zou de vorige zin bijvoorbeeld weg kunnen. Want ‘nu ga je zinnen ontdubbelen’ is hetzelfde als ‘schrap simpelweg alles wat al eens gezegd is.’

Stap 4. Rijg zinnen aan elkaar

Maak je nog even niet druk om het geheel, dat komt nog. Neem nu eerst ieder los tekstblok onder de loep. Hoe kun je de tekst van dat blokje lopend maken? Er is vast een bepaalde structuur in te ontdekken die de tekst logisch maakt. Kort zinnen in, maak ze actief (gebruik dus geen ‘worden’ en ‘zullen’) en rijg ze aan elkaar met zogenaamde ‘signaalwoorden’. Dat zijn verbindingswoorden die ervoor zorgen dat je tekst een lekker lopend geheel wordt. Er zijn verschillende soorten signaalwoorden, maar de eenvoudigste zijn:

• Tijdsbepalingen: vervolgens, daarna, nadat en voordat
• Oorzaak en gevolg: daardoor, doordat, waardoor en zodoende
• Conclusie en samenvatting: dus, dat betekent, vandaar dat en tot slot
• Vergelijkingen: daarnaast, bovendien, in vergelijking met en soortgelijke
• Plaats: hier, waarvandaan, waarin en waar

Stap 5. Zet alinea’s in de juiste volgorde

Je hebt het moeilijkste gehad! Als het goed is, heb je nu één document met verschillende stukjes lekker lopende tekst. Ieder stukje tekst gaat over een bepaald onderwerp. Nu is het alleen nog een kwestie van schuiven. Welk onderwerp is het belangrijkst? En welk het minst? Zet de belangrijkste onderwerpen bovenaan, want de lezer zal misschien niet je hele tekst lezen. Sterker nog: je hebt 99% kans dat de lezer niet alles leest. Als hij na de tweede alinea afhaakt, heeft hij toch meegekregen wat jij hem wilde vertellen.

Schrijf je een mailingbrief met een folder? Of een e-mailing met bijlage? Dan maak je in deze fase een scheiding in ‘nice to know ‘ en ‘need to know’. Alles wat de lezer moet weten, komt in je brief of e-mail. Alle andere tekstdelen kunnen in de folder of bijlage.

Stap 6. Schrijf de laatste alinea

Je schrijft je tekst niet zomaar, je hebt altijd een doel. Moet de lezer doorklikken naar een andere pagina? Een offerte aanvragen? Je bellen? Of mailen? In je laatste alinea geef je aan hoe de lezer meer informatie kan krijgen, direct kan bestellen of bijvoorbeeld een sample kan opvragen. Wat je ‘call to action’ ook is, vergeet hem niet op te nemen. Anders ben je de lezer aan het eind van je tekst kwijt. Maak reageren laagdrempelig door zoveel mogelijk opties te geven. In ieder geval je telefoonnummer, een e-mailadres en bijvoorbeeld een contactformulier op de website. Maar misschien bied je ook een chatoptie?

Stap 7. Schrijf de eerste alinea

Misschien lijkt het vreemd om nu pas de eerste alinea van je tekst te schrijven. Toch is dat prima te verklaren. In deze fase weet je immers pas precies waar je tekst over gaat. En dát is precies wat je in je eerste alinea vertelt. De meeste mensen zullen je eerste alinea wel lezen. Vertel ze dus wat ze mogen verwachten. Waarom zou ik doorlezen? Wat weet ik nadat ik alles heb gelezen? Ofwel: what’s in it for me? De marketingvraag der marketingvragen! Maak van je eerste alinea een soort samenvatting of aankondiging. In deze whitepaper lees je alles over onderwerp X. In deze brief vindt u een overzicht van onderwerp Y. Deze blog gaat over… Het is de bedoeling dat je lezer denkt: “Hé, dat is interessant. Ik ga verder lezen.”

Stap 8. Rijg de alinea’s aan elkaar

Je hebt nu alle alinea’s af en ze staan in de juiste volgorde. Tijd om ze aan elkaar te rijgen en er een soepel lopend geheel van te maken. Dat doe je opnieuw met de signaalwoorden uit stap 4, maar je hebt nog een optie: vooruitblikken en terugblikken. Neem de lezer aan de hand en ‘pauzeer’ soms even. Dat doe je bijvoorbeeld door samen te vatten, zoals de eerste zin in deze alinea dat ook doet. ‘We weten nu dat’. ‘Je hebt nu geleerd dat’. ‘Naast X en Y is Z ook belangrijk’. Vervolgens kun je aangeven waar de volgende alinea over gaat. ‘Nu je weet hoe je X doet, wordt het tijd om Y te maken. Daar gaat deze alinea over’. Door af en toe pauze te nemen en de lezer te vertellen waar hij zich in je artikel bevindt, creëer je rust en overzicht voor de lezer.

Stap 9. Schrijf een kopregel en tussenkopjes

Almost there! Nu wordt het tijd om de kopregel en de tussenkopjes te schrijven. Deze zijn belangrijk, want niemand begint je tekst meteen te lezen. De ontvanger van je tekst zal deze eerst even snel bekijken. Hij gaat ‘koppensnellen’ zoals je dat doet als je een krant leest. Het is dus belangrijk dat alle kopjes samen vertellen waar je tekst over gaat. Daarnaast moeten ze voldoende triggeren en nieuwsgierig maken, zodat de lezer ook je bodytekst doorneemt. Vat daarom iedere alinea samen in een kort kopje en plaats dat direct boven de bodytekst. Verzin als laatste een kopregel die vertelt waar je tekst over gaat, maar ook prikkelt. Kijk maar eens hoe kranten en tijdschriften het doen!

Wat kranten en tijdschriften ook doen, is ‘streamers’ toevoegen. Dat zijn korte samenvattingen of een opvallende letterlijke zin uit de bodytekst die je een groter font geeft. Vaak worden streamers cursief en tussen aanhalingstekens geplaatst. Ook streamers helpen je de aandacht van de lezer vast te houden.

Stap 10. Eindredactie van je tekst

Klaar. Op één ding na: de eindredactie. Nu zet je de puntjes op de i. Gebruik je geen moeilijke woorden? Is alles actief geschreven? Kunnen zinnen korter? En alinea’s? Lees je tekst eens hardop voor. Dan ontdek je vanzelf dingen die ‘raar’ klinken of niet lekker lopen. Laat je tekst daarnaast eens aan iemand anders zien. Weet deze persoon door er 3 seconden naar te kijken waar je tekst over gaat? Dan zit je goed. Meer tips over de eindredactie en het verbeteren van je tekst vind je in ons e-book dat je hier gratis kunt aanvragen.

Hoe bouw je een tekst op? Doe het samen met een copywriter!

De beste manier om iets te leren, is door het te doen. Wil je leren hoe je overtuigend schrijft? Meld je dan aan voor de workshop ‘zelf wervende tekst schrijven’. Dan schrijf je samen met een copywriter je eigen blog, mailing, vacature, persbericht of webpagina. Na één dag heb je zelf een perfecte tekst geschreven (jij bepaalt wat je schrijft), praktische tips en adviezen om overtuigend te schrijven en een handige checklist om alles nog eens na te kijken. Meer weten? Klik dan door naar de workshop ‘zelf wervende tekst schrijven’.

Lees ook:

Artikel delen?

Plaats een link op je website met deze code:
<a href=”https://dialoogtrainers.nl/hoe-bouw-je-een-tekst-op”>Hoe bouw je een tekst op?</a>

Of klik op de social share buttons hieronder.
Je vergroot ons netwerk ermee. Dank je wel!